Lubyczka Królewska
Nieodkryty skarb Roztocza – Lubycza Królewska i okolice
Lubycza Królewska, położona na pograniczu polsko-ukraińskim w samym sercu Roztocza Wschodniego, to miejsce, które wciąż czeka, by odkryć je szeroka rzesza turystów. Jubileusz 600-lecia (świętowany hucznie w 2022 r.) pokazał, jak ogromny potencjał kryje się w tej niewielkiej gminie – zarówno pod względem przyrodniczym, jak i kulturowym. Poniżej znajdziesz przewodnik po najciekawszych atrakcjach, które sprawią, że zakochasz się w tym zakątku Polski.
1. Lubycza Królewska – baza wypadowa
- Dojazd: drogą krajową 17 (Zamość – Lwów).
- Co zobaczyć
- Dom doktora Ignacego Weissa – dziś siedziba Gminnej Biblioteki Publicznej; piękny przykład drewnianego budownictwa przełomu XIX i XX w.
- Kościół parafialny z obrazem Matki Bożej Różańcowej przeniesionym w 1946 r. z Rawy Ruskiej.
- Greckokatolickie nekropolie z wapiennymi krzyżami bruśnieńskimi oraz XVIII-wieczną dzwonnicą przeniesioną z Teniatysk.
- Infrastruktura: noclegi w kwaterach prywatnych i agroturystykach, stadion miejski, restauracje serwujące kuchnię pogranicza.
2. Krągły Goraj (388,7 m n.p.m.) – dach Lubelszczyzny
Najwyższe wzniesienie województwa lubelskiego zachwyca mozaiką bukowo-jodłowych lasów, a z polan rozciąga się panorama na pofalowane Roztocze i ukraińskie Podole. Najłatwiej wejść tu z Huty Lubyckiej zielonym szlakiem „Przez Goraje”. W okolicy znajdziesz także pozostałości sowieckich bunkrów tzw. Linii Mołotowa – gratka dla miłośników historii II wojny.
3. Ruiny cerkwi św. Paraskewy w Kniaziach
Monumentalne mury świątyni (1798-1806, proj. Szymon Tarnawski) poruszają wyobraźnię zwłaszcza przy porannych mgłach. Wnętrze zdobiły niegdyś relikwie św. Paraskewy, a dziś – choć opuszczone – przyciąga filmowców (kręcono tu oscarową „Zimną Wojnę” Pawła Pawlikowskiego). 10 min piechotą dalej leży cmentarz kniaziów lubyckich.
4. Hrebenne i drewniana cerkiew św. Mikołaja
Trójkopułowa cerkiew z 1697 r. jest jedną z najpiękniejszych na całym Roztoczu. Warto zwrócić uwagę na bogato rzeźbiony ikonostas i zabytkową dzwonnicę. Po zwiedzaniu można podjechać kilka kilometrów do granicznego przejścia z Rawą Ruską – fotka z drogowskazem „Lwów 78 km” obowiązkowa!
5. Machnowska Góra – królestwo storczyków
Rezerwat przyrodniczy przy drodze z Lubyczy do Nowosiółek chroni murawy kserotermiczne i rzadką roślinność stepową; najcenniejszy jest storczyk purpurowy. Wiosną łąki eksplodują kolorami, a latem zachwycają zapachem macierzanki. Świetne miejsce na rodzinny piknik z przyrodniczą lekcją w tle.
6. Ruda Żurawiecka – kajakiem po Sołokii
Tuż przy starym młynie działa wypożyczalnia kajaków oferująca spokojny, kilkukilometrowy spływ dziką Sołokiją. Zimą to z kolei mekka morsów – grupa „Morsy spod Młyna” zaprasza na epickie kąpiele w przerębli i gorącą herbatę przy ognisku.
7. Siedliska – Muzeum Skamieniałych Drzew i… kapliczka na wodzie
Skamieniałe drzewa – liczące 15 mln lat fragmenty paleo-lasu; ponad 530 okazów to największa taka kolekcja w Polsce.
Ścieżka historyczna „Niebieska” – prowadzi przez ponad dwustuletnie dęby, źródlane kapliczki i plantację cypryśnika błotnego.
Kaplica na wodzie – malowniczo zbudowana nad stawem; idealne tło do zdjęć.
8. Machnów Stary & Czernewo – makieta zaginionej cerkwi i cudowne źródełko
Na łąkach między Machnowem a Wierzbicą lokalny artysta odtworzył w miniaturze nieistniejącą cerkiew – romantyczna ciekawostka, którą odnajdziesz, kierując się drogowskazami „Cudowne Źródło”. Kubek krystalicznej wody podobno przynosi szczęście w podróży!
9. Szlaki piesze i rowerowe
| Kolor / nazwa | Długość | Charakterystyka |
|---|---|---|
| Czerwony „Wolnościowy” | 56 km | Miejsca bitew i partyzanckich obozowisk |
| Niebieski „Centralny” | 27 km | Najpiękniejsze panoramy Roztocza |
| Żółty „P.O. Goraje” | 14 km | Leśne wąwozy i pomnik przyrody „Buk Króla Jana” |
| Zielony „Przez Goraje” | 21 km | Wejście na Krągły Goraj |
| Niebieski „Nad Sołokiją” (pieszy) | 18 km | Wzdłuż rzeki, idealny na rodzinny spacer |
| Centralny Szlak Rowerowy Roztocza | 190 km | Od Kraśnika po Hrebenne – opcja na 2-3 dni |
10. Wydarzenia, które łączą pogranicze
- Międzynarodowy Rajd Rowerowy Lubycza Królewska – Rawa Ruska (czerwiec)
- Rajd pieszy z PTTK Zamość (wiosna i jesień)
- Bieg Morsa (styczeń)
- Festiwal Kulturalny „600 Lat Lubyczy” – choć jubileusz odbył się w 2022 r., wiele plenerowych koncertów i wykładów weszło na stałe do kalendarza gminy.
Jak zaplanować wyjazd?
- Weekend — zdążysz zobaczyć Lubycza Królewska → Krągły Goraj → Siedliska.
- 4-5 dni — dodaj ruiny w Kniaziach, cerkiew w Hrebennem i spływ Sołokiją.
- Tydzień+ — połącz zwiedzanie z wypadem na ukraińską stronę (Rawa Ruska, Żółkiew, Lwów).
Pro tip: w sezonie letnim rezerwuj noclegi z wyprzedzeniem – liczba agroturystyk jest ograniczona, ale gospodarze wynagradzają to domową kuchnią i serdecznością.
Zakochaj się w Roztoczu Wschodnim
Lubycza Królewska i okoliczne miejscowości oferują mieszankę dzikiej przyrody, fascynującej historii i podkarpackiej gościnności. Bez tłumów, za to z autentycznym klimatem pogranicza. Spakuj wygodne buty, aparat i ciekawość świata – resztę odkryjesz na miejscu.
Do zobaczenia na szlakach!
0 Komentarze